FİLMLERDEKİ RADIOHEAD

FİLMLERDEKİ RADIOHEAD


Radiohead şarkılarıyla filmler


Seyircinin zihnine sahneleri ebediyen çivilemek isteyen yönetmenlerin tercihi Radiohead, her biri bir filmi başlatabilecek veya sonlandırabilecek güçteki şarkıları ile sayısız sinema filmine katkıda bulundu. Edebiyat ve sinema evreninden referansla yazılmış şarkı sözleri ve var olduğu haliyle farklı öykülere lokomotif olabilmiş müzikleriyle Radiohead şarkılarını ve yer aldıkları yapımları inceleyeceğiz.

radiohead

Exit Music (For a Film) – Romeo + Juliet (1996)

Bu şarkı Radiohead tarafından, 1996 yılında Leonardo Di Caprio ve Claire Danes’in başrolü paylaştığı Romeo + Juliet filmi için özellikle yazıldı. Yönetmen Baz Luhrmann filmin son 20 dakikalık bölümünü bir video kasete kaydedip gruba izlemesi için gönderdi ve kapanış için onlardan bir şarkı yazmaları talebinde bulundu. Grup izlediğini sevmiş olacak ki Exit Music ile geri dönüş yaptı (Bu nedenle şarkının adı “bitiş müziği”). Her şeyden evvel kaçması gereken iki aşığın öyküsü Shakespeare’in romantizmine dair bir analiz eşliğinde şarkıda hayat buldu. Şarkı grubun en etkili albümleri olan OK Computer’da 1997 yılında yayınlanırken, kuvvetle muhtemel herhangi bir filmin sonunda çalabilecek en iyi -sıfırdan yazılmış- şarkılardan biri olarak Hollywood tarihine geçti.

Everything In It’s Right Place – Vanilla Sky (2001)

Cameron Crowe’un yönettiği ve Tom Cruise, Penelope Cruz ile Cameron Diaz’ın oynadığı Abre Los Ojos’un yeniden çekimi olan Vanilla Sky’ın ikonik açılış sahnesi Tom Cruise’un uyanışıyla başlar ve bomboş Times Meydanı üzerinde koşuşturması ile devam eder. Bu rüya gibi açılış sahnesinde Everything In It’s Right Place, sahneye uygun atmosferi ve güven verici mesajı ile filmi inşaa etmeye başlayan şarkıdır. Aynı zamanda grubun Kid A albümünün de ilk şarkısı olma özelliğine sahip parça doğru yerde doğru şarkı nasıl kullanılırı bize akıllıca öneriyor. Zaten Cameron Crowe’un en iyi savaştığı yan cephelerden birisi de bu müzik cephesi değil mi?

Life In A Glasshouse – Children of Men (2006)

Alfonso Cuarón’un distopik gerilim filmi Children of Men, keskin görselleri ve ilham verici aksiyon sahneleri ile izledikten çok zaman sonra bile bellekten silinmeyen filmlerden biridir. Long Take’lerin Long Take’i olarak da bilinen sahnesiyle sinefillerin parmakla gösterdiği bir sekansa da sahip filmde Life In a Glasshouse yer aldığı noktada asfalttan çıkan bir çiçek edası ile senfonik bir huzur sağlamayı başarıyor. Clive Owen’ın karakteri, gözlerden uzak bir sığınakta, dış dünyanın korkutucu atmosferinden gizlendiği sırada Life in a Glasshouse çalmaya başlar. Sanırım yönetmen dahil herkes bu sahnenin gücünde payı büyük olan Radiohead’e okkalı bir teşekkür borçlu.

 

Fake Plastic Trees – Clueless (1995)

Doksanlar gençlik filmleri listelerinin hepsinde mutlaka yer alan Clueless, Radiohead’in bir nesile akustik gitar aldıran şarkısı Fake Plastic Trees’e ev sahipliği yapıyor. 1995 yapımı filmde akustik versiyonu ile ilk defa beyaz perdede duyulan şarkı aynı zamanda filmin soundtrack albümünde de yer alıyor.

 

Treefingers – Memento (2000)

Christopher Nolan filmi için ilk etapta Radiohead’in Paranoid Android şarkısını kullanmak istese de şarkının telif masrafı fazla geldiğinden dolayı grubun yapım şirketi Capitol Records ile anlaşamaz. Radiohead’in yapım şirketinden daha uygun bütçeli bir şarkı talep eder ve böylece enstrümantal bir parça olan Treefingers, filmin orijinal müziği olur.  Albüm içinde zor dinlenebilir şarkılardan biri olmasına rağmen sinema filmi için harika bir fon oluşturma özelliğine sahip Treefingers, ilelebet Memento ile birlikte anılacak. Paranoid Android de direkten dönmese iyiymiş ama…

 

Black Swan – A Scanner Darkly (2006)

Richard Linklater filmi A Scanner Darkly’de gerilim sahnelerine eşlik etmek için iyi seçilmiş Radiohead şarkılarının yanında bir de o dönem henüz yayınlamamış bir Thom Yorke şarkısı olan Black Swan ilk kez seyirci ile buluşuyor. Filmin erken test gösteriminde Radiohead’in tüm albüm şarkıları kullanılmak istense de bitmiş versiyonda 5 Radiohead ve 1 adet Thom Yorke şarkısı sahneler boyunca canlı görsellere karışıyor. E daha ne olsun?

 

Reckoner – Choke (2008)

Chuck Palahniuk’un aynı adlı kitabından uyarlanan Choke (Tıkanma), yeraltı edebiyatı severler tarafından pek beğenilmese de baş kahraman Victor karakterinin kendini temize çıkarma çabası için bile izlenebilir bir film. Zaten Sam Rockwell varsa koy sepete. Filmde Radiohead’den Reckoner son sahnede çalmaya başlar ve Victor’a dair ne varsa yeniden bir anı sentezlemesi yaparak filmi kapatır.

No Surprises – WestWorld (2016 – )

Christopher Nolan’ın kardeşi Jonathan Nolan’ın Person of Interest’te olduğu gibi Westworld yapımında da Radiohead’e sıklıkla yer vermesi şaşırılacak bir şey değil. Fakat üzerine dizinin bestecisi Ramin Djawadi (ki kendisi Game of Thrones’un müziklerinden de sorumlu) de bir radyo kafa olunca işin rengi biraz değişiyor. Projenin felsefesi ile büyük ölçüde örtüşen parçalardan biri olan No Surprises ve Fake Plastic Trees bize gerçek olanla olmayan arasında sorgulama sağlayan iki önemli işitsel ipucu sunarak filme katkıda bulunuyor. Sanal gerçeklik ve etik problemler üzerine tasvirler yaratmak Radiohead’in ve Jonathan Nolan’ın ortak uzmanlık alanları olsa gerek. Böyle ortaklığa rakı mı dayanır?

I Might Be Wrong – Person of Interest (2011 -2016)

Jonathan Nolan, kardeşi Christopher’a Memento, Interstellar ve The Dark Knight’ın senaryolarında yardım etmesiyle tanınıyor olabilir fakat aynı zamanda popüler teknoloji gerilimi olan Person of Interest’i de o yarattı. Dizi boyunca Radiohead’den farklı şarkılar ve I Might Be Wrong duyulabilir. Fakat 3. sezon 16. bölümün sonunda dizideki olayların geçmişten günümüze fast forward şekilde ekrana geldiği sahnede çalan Exit Music parçasının verdiği olağanüstü etkiyi sadece tutkulu Person of Interest izleyicileri ve sıkı Radiohead fanları anlayabilir.

You and Whose Army – Incendies (2010)

Thom Yorke’un Tony Blair’in İşçi Partisi hükümetiyle olan hayal kırıklığını yansıtan muhalif şarkısı You and Whose Army, iktidara gelenlerin ihaneti üzerine kurgulanmış sözleri ile Incendies filminde harika bir boyuta geçiş yapıyor. Şiddet ve savaş ortamında saçları kesilen çocukların bakışları eşliğinde duyduğumuz şarkı sahneye o kadar yakışıyor ve yapışıyor ki, filmin o bölümü şarkı için çekilmiş özel bir klip etkisi yaratıyor. Yönetmen Denis Villeneuve belki de hikayeye en çok yakışacak 191 saniyeyi bulmuş. Radiohead’in 2 şarkısının kullanıldığı filmde, You And Whose Army ve Like Spinning Plates şarkıları filmin tamamlayıcı iki yan karakteri olarak hatırlanıyor.

 

Ben bunları tek tek dinlemeye üşenirim diyenleri de böyle alalım:

Yazar: Erdem Topsakal