İtalyan yönetmen Luca Guadagnino’nun, Call Me By Your Name’den sonraki ilk projesinde Yeniden Çevrim Süper Ligi’ne katılması başlı başına şaşırtıcıydı. Bu lige, Dario Argento’nun kültleşmiş kült temalı filmi Suspiria’nın yeniden çevrimiyle katılmak istemesi ise daha şaşırtıcıydı.

Kadrosu, yönetmeni, Thom Yorke imzalı müzikleriyle potansiyel vaatlerinin iddiası iyice yükselen, dolayısıyla beklentileri yükseltttiği gibi gerçekleşmesi muhtemel bir hayal kırıklığının sonucu da yıkıcı olabilecek Suspiria, geçtiğimiz cuma günü Türkiye’de vizyona girdi. Vizyona girdi derken, az sayıda sinema salonunda ortalama ikişer seansla vizyona girdi.

Kendi janrası için büyük bir anlama sahip olan bu vahşi ve stilize filmi tekrar çekerek, orijinalinin sıkı hayranlarının önüne linç için bodozlama atlama riskini alan yönetmen, birebir yol almaktansa orijinali yıkıp yeniden inşa etmeyi tercih etmiş.

Sonuç… Sonucun yorumunu size bırakıyor ve 1977 yapımı orijinal filmin bilinmeyenlerine, az bilinenlerine doğru kulaç atıyoruz.

1. Gerçek bir hikaye

Filmin yazarlarından Daria Nicolodi’ye göre, büyükannesi Yvonne Müller Loeb, gençliğinde prestijli bir yatılı okula gönderilir. Ancak bu okulda öğrencilere kara büyü yöntemleri öğretilmektedir. Nicolodi, babaannesinden duyduğu bu hikayeyi, zihninin derinliklerine atar. Ta ki Dario Argento’yla cadılık hikayeleriye ünlü Avrupa şehirlerinde gezmeye başlayana kadar. Bu geziler sırasında Nicolodi, Argento’ya büyükannesinden duyduğu hikayeyi aktarır ve Suspiria’nın temelleri atılmış olur.

2. Filmin mitolojisi nereden geliyor?

Suspiria’da Three Mothers başlığıyla bir cadı mitolojisi karşımıza çıkıyor. Birbirinden güçlü ve kendi heybetli zindanlarına sahip cadıların lideri Helena Markos, Mater Suspiriorum/The Mother of Sighs olarak tanımlanıyor. Bu tanımlar, daha doğrusu Three Mothers konseptinin çatısı, İngiliz deneme yazarı Thomas de Quincey’nin 1845’te yayımlanan Suspiria De Profundis isimli kitabından ödünç alınmış desek yeridir.

3. Karakterlerin yaşı

Peri masallarının korkunç bir yansıması olarak tasarlanan Suspiria, bu sebepten dolayı orijinal senaryosunda yaşı çok daha genç öğrencilere ev sahipliği yapıyordu. Dans okulundaki öğrencilerin yaşları 8-10 arasında değişiyordu. Ancak bu durum, filmin yapımcılarını hayli korkuttu. Onları korkutan şey, filmdeki korku unsurlarlarıyla çocukların vahşice öldürülmelerinden ziyade, Dario Argento’nun mükemmeliyetçiliğiydi. Dario Argento’nun mükemmeliyetçiliğinin, çocuk oyuncularla çalışması ihtimalinde, filmin yapım sürecininin hayli uzamasına ve bütçenin aşılmasına sebebiyet vereceğini düşündüler.

Argento, sonunda yapımcıların isteğine boyun eğdi ve dans okulundaki öğrencilerin yaşını büyüttü. Ancak senaryodaki diyaloglara hiç dokunmadı. Böylelikle filmde karşımıza çıkan öğrenciler, birbirleriyle 8-10 yaşındaki çocukların diyaloglarıyla iletişim kurdular.

3. Filmin başrolü

Suzy rolünde karşımıza Jessica Harper yerine az kalsın filmin yazarlarından Daria Nicolodi’yi izleyecektik. Ancak yapımcılar, Amerikalı bir başrolün filmin uluslararası gişe başarısını arttıracağını düşündüler ve Nicolodi’yi bu isteğinden vazgeçirdiler. Nicolodi, ardından Sara rolüne göz koydu, ancak film çekimlerinin başlamasına kısa bir süre kala yaşadığı rahatsızlık, rolün Stefania Casini’ye gitmesini sağladı.

4. Dario Argento’nun elleri

Birçok filminde olduğu gibi, Suspiria’da da Dario Argento’yu görebilmek mümkün. En azından ellerini…

Suspria’nın başlarında iki farklı kadın cinayetini işleyen kişinin gözümüze sokulan elleri, filmin stilize şiddet tonunu belirleyen unsurlardan biri olan eller, Dario Argento’ya ait.

5. Film müzikleri

Dario Argento’nun farklı filmlerinde de beraber çalıştığı İtalyan grup Goblin, yönetmenin “başka dünyaya aitmişçesine bir film müziği” isteğini, klasik enstrüman kullanımının yanı sıra buzuki ve Afrika davulları gibi birbirinden farklı etnik enstrümanlar, ezilen plastik bardak sesleri, çekiçle sertçe vurulan içi su dolu metal kovalarla yerine getirdi.

Filmin başarısında ve geriliminde büyük katkısı olan müzikler, çekimler sırasında da başroldeydi. Dario Argento, çekimler sırasında Goblin’in müziklerinin son ses bir şekilde büyük hoparlörlerden çalınmasını sağladı.

Minik bir not daha: Bir diğer Dario Argento filmi Tenebre’de kullanılan Goblin şarkısıyla Justice şarkısı Phantom arasındaki benzerlikleri bulun. Sample demişsiniz ama direkt aynı şarkı sanki?

6. Bir devrin sonu

Suspiria’yı Suspiria yapan unsurlardan biri de renk kullanımı. O güne kadar çekilen korku filmlerinden çok daha etkileyici bir atmosfere sahip Suspiria’yı, görüntü yönetmeni Luciano Tovoli, “Yapay mimari stilini oluşturmak için doğallıktan vazgeçtik” cümlesiyle özetliyor.

Suspiria’yı görsel anlamda benzersiz kılan şeylerden biri ise, maliyetli ve zahmetli olduğu için 70’lerin sonunda kullanımından vazgeçilmeye başlanan Technicolor tekniği. Dario Argento’nun ısrarıyla Technicolor tekniği kullanılarak çekilen Suspiria, bu tekniğin kullanıldığı son film olarak kayıtlara geçti.

7. Dario Argento’nun yeniden çevrim hakkındaki düşüncesi

Dario Argento, filmin yeniden çevrim fikrine karşı 2016’da verdiği bir röportajda pek de sıcak değildi. Argento, filmi tekrar çekmenin iki yolu olduğunu söylüyor. “Ya aynı şekilde çekeceksiniz, o zaman anlamı ne? Ya da bir şeyleri değiştirip bambaşka bir film yapacaksınız? O zaman filme Suspiria demenin ne anlamı var?”

8. Suspiria ve Türkiye

Bir döneme damgasını vuran ve şimdi aramızda olmayan Ankara’nın efsane sineması Akün’ün, 70’ler sonunda bu filmi gösterirken, korkunçluğu dolayısıyla bilet alan herkese hayat sigortası yaptığı şeklinde bir şehir efsanesi mevcut…

8. Filmin Korkunç Almanya Gösterimi

1977’de Almanya’da bir sinema, gösterim esnasında seyircilerin üstüne filmdeki sahneden hareketle tavandan plastik kurtçuklar atmış ve büyük paniğe neden olmuş.