İNCELEME: BON IVER – 22, A MILLION

İNCELEME: BON IVER – 22, A MILLION


Arayışa devam


2012 yılı, Bon Iver için oldukça iyi başlamıştı. Bir önceki yıl yayınlanan ikinci albümleri Bon Iver, Bon Iver‘in aldığı övgüler devam ediyor, ödüllere dönüşmeye başlıyordu. En İyi Yeni Sanatçı ve En İyi Alternatif Albüm dallarında kazandıkları iki Grammy, ikinci albümünde sound’unu iyice oturtan grup için yalnızca bir başlangıç olarak görülüyordu. Ancak 25 Eylül 2012 günü grubun vokali ve söz yazarı Justin Vernon’ın yaptığı bir açıklamayla işler tersine döndü. Vernon aşağı yukarı şöyle bir şeyler demişti: “Biraz dinlenmem lazım çünkü müzik, doğrudan bilinçaltından ya da bir keşif sürecinin sonunda çıkıyor. Şu an grubun karşı karşıya olduğu ilgi biraz dikkat dağıtıcı. Hala umursuyorken uzaklaşmam lazım ki döndüğüm zaman -eğer dönersem- daha iyi ve yenilenmiş gibi hissedebileyim.” Bu, bugün buradan bakıldığında aslında ne sürpriz, ne de alelade seçilmiş sözcüklerden oluşan bir açıklamaydı. Bon Iver, Bon Iver‘in şarkılarından Holocene, bunu daha iyi anlamamız için yol gösterici olabilir.

Bir jeolojik çağ olan Halosen, Antik Yunancada “tamamen yenilenmiş” anlamına geliyor. Şarkının içinde geçen “and at once I knew I was not magnificent” (ve bir anda artık muhteşem olmadığımı anladım) sözleri de Vernon’ın şu açıklamasıyla anlam kazanıyor: “Şarkının adı, iyi hissetmediğin zamanlarla ilgili bir metafor. Aynı zamanda pişmanlığı ve bir değerin olduğunu fark etmeyi anlatıyor; hem özel, hem de sıradan olmayla ilgili…” Bu da hem bir artan ilgi-yenilenme ihtiyacı bağlantısıyla Vernon’ın verdiği arayı anlamımıza yardımcı oluyor, hem de bizi Bon Iver albümlerinin ortak bir özelliğine yönlendiriyor: Albümdeki şarkılardan birinin içindeki bir cümle, albümün temasını özetliyor. Justin Vernon’ın bir söz yazarı olarak başarısını da gösteren bu cümlelerin, onun hayatında o sırada nasıl bir noktada bulunduğuyla ilgili ipuçları da barındıran fazlasıyla kişisel bir boyutu oluyor. Dolayısıyla 22, A Million‘a da buradan yaklaşmak gerekiyor.

22, A Million‘ı özetleyen cümle, açılış parçası 22 (OVER S∞∞N)’un hemen başında geliyor: “It might be over soon, two two” (Yakında bitebilir, iki iki). Vernon’ın eski grup arkadaşı ve müzikolog Trever Hagen, Bon Iver’in resmi sitesinde yayınlanan yazısında nümerolojiden fazlasıyla faydalanan albümdeki 22 sayısının Vernon’ın kendisine bir gönderme olduğundan bahsetmişti; onun sürekli ikilik içinde geçen hayatını, kendisiyle ve diğer insanlarla olan ilişkisi arasında bocalayan halini simgeliyordu. A Million ise geri kalan her şey; asla tanımayacağımız milyonlarca insan, bilinmezlik, sonsuzluk… Bon Iver, Bon Iver sonrası bir süre arayışlarını müzikten uzakta deneyen Justin Vernon, 22, A Million‘da cevaplarla gelmiyor, sorularını müziğine yöneltiyor. “It might be over soon, two two” da hem müzikal kariyeri, hem de hayatı için kendisine verdiği bir hatırlatma niteliğinde.

Arayış, şarkıların duyumuna da yansımış durumda; ama bütün o yeni enstrümanlar ve deneysel seslerin arasında alıştığımız balladlara rastlamak mümkün. Soruların iyice fazlalaştığı 33 “GOD”, ikiliklerle dolu denkleme üçüncü bir oyuncuyu sokarken 29 #Strafford APTS, duyumuyla da eski Bon Iver şarkılarını hatırlatıyor ve bir yerde geçmişin seslerine bağlanmadan devam etse bu yolculuğun eksik kalacağı izlenimini veriyor. Albümün son şarkısı 00000 Million’ın son cümlesi ise bütün bu arayışın sonunda varılan noktaya işaret ediyor: “Cause the days have no numbers / It harms me, it harms me, I’ll let it in” (Çünkü günlerin bir sayısı yok / Beni yaralıyor, yaralıyor, onu içeri alacağım). Vernon, Bon Iver’in ilk albümü For Emma, Forever Ago‘nun  hit şarkısı Skinny Love’ı şöyle açıklıyordu: “İlişkilere yardıma ihtiyacımız olduğu için giriyoruz, ama bu her zaman bir ilişki içinde olmak için iyi bir neden değil. Ve bu skinny (sıska/cılız) bir şey.” Sayılar üzerinden ilerleyen ve nümerolojiyle bağlantılar kurmaya çalışan 22, A Million da yaşanılan günlerin bir sayısı olmadığı sonucuna vararak varoluşsal sorularını benzer bir yere bağlıyor. Sorularını bir cevap bulmak için sormayan ve cevabı bulamadığındaki hayal kırıklığını itiraf etmekten çekinmeyen, ilk dinlemede duyumu itibariyle eskilerden ayrışıyormuş gibi görünse de esasen felsefi açıdan onları tamamlayan bir Bon Iver albümü 22, A Million.